Bij de beëindiging van een agentuurovereenkomst heeft een handelsagent onder omstandigheden recht op een goodwillvergoeding; ook wel klantenvergoeding genoemd. Dit vloeit voort uit de gedachte dat een handelsagent door klanten aan te brengen een bepaalde goodwill opbouwt voor de principaal voor wie hij die klanten benadert, zodat het redelijk kan zijn daarvoor een vergoeding te betalen bij de beëindiging van de agentuurovereenkomst. Bovendien maakt deze regeling het voor een principaal minder aantrekkelijk om de agentuurovereenkomst te beëindigen om de klanten vervolgens zonder bemiddeling door de handelsagent rechtstreeks te kunnen bedienen.

Veel geschillen naar aanleiding van de beëindiging van een agentuurovereenkomst zien op de vraag of een handelsagent recht heeft op een klantenvergoeding en zo ja, hoe hoog die vergoeding dan moet zijn. De wet bepaalt dat een handelsagent recht heeft op een klantenvergoeding, voor zover hij de principaal nieuwe klanten heeft aangebracht of de overeenkomsten met bestaande klanten aanmerkelijk heeft uitgebreid en deze overeenkomsten de principaal nog aanzienlijke voordelen opleveren. Daarbij stelt de wet tevens als vereiste dat het betalen van de vergoeding, gelet op alle omstandigheden, billijk moet zijn.

Voor wat betreft de omvang van de klantenvergoeding geldt dat deze per geval bepaald moet worden. Hierbij geldt evenwel een plafond, een maximum, van de beloning van de handelsagent over één jaar, te berekenen naar het gemiddelde van de afgelopen vijf jaren of, indien de agentuurovereenkomst korter heeft geduurd, het gemiddelde van de gehele duur daarvan.

De concrete uitleg en toepassing van de wettelijke regeling voor de klantenvergoeding bij beëindiging van de agentuurovereenkomst is onderwerp van een groot aantal nationale en Europese procedures; dit laatste omdat de wetgeving inzake de agentuurovereenkomst vooral van Europese origine is. De (voorlopige) stand van de wetgeving en jurisprudentie is dat de klantenvergoeding berekend moet worden in drie fasen:

Fase 1: een begroting van de door de agent mis te lopen provisie, ofwel het voordeel dat de principaal na de beëindiging van de agentuurovereenkomst heeft;

Fase 2: een correctie in positieve of negatieve zin aan de hand van de billijkheid;

Fase 3: de bepaling van het eerdergenoemde plafond cq. de maximale klantenvergoeding.  

Deze fases en hun onderlinge samenhang worden in verschillende arresten weer nader uitgewerkt. Hieruit blijkt dat het berekenen van een klantenvergoeding maatwerk is en blijft. Een duidelijke illustratie daarvan is dat aangenomen wordt dat ook indien er in fase 1 blijkt dat de handelsagent geen provisie verliest bij de beëindiging van de agentuurovereenkomst toch een klantenvergoeding verschuldigd kan zijn op grond van de billijkheidscorrectie in fase 2.

Bovenstaande informatie betreft de belangrijkste aandachtspunten bij berekening van de klantenvergoeding. Als gezegd is iedere situatie echter uniek. Wij nemen daarom graag de tijd om kennis te maken met u en uw zaak tijdens een vrijblijvend intakegesprek. Tijdens dit gesprek kunnen wij ingaan op de specifieke details van uw casus en kunnen wij u vaak al een eerste advies op maat geven. Pas als u en wij een klik ervaren en wij daadwerkelijk iets voor u kunnen betekenen, maken we desgewenst verdere afspraken. Neem dan ook gerust contact met ons op. De koffie staat voor u klaar.